มุมมองอาจารย์กับการจัดการความเครียด 101 : รศ.ธีระ สุธีวรางกูร
บทสัมภาษณ์โดยศูนย์ดูแลสุขภาวะของนักศึกษาคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์  (Law TU Health & Wellness)

 คำถาม (1) : ประวัติส่วนตัว และแรงบันดาลใจในการศึกษากฎหมาย

“ผม ธีระ สุธีวรางกูร ครับ เป็นคนจังหวัดชุมพรโดยกำเนิด ผมเรียนหนังสือชั้นประถมฯ และมัธยมฯ ที่โรงเรียนประจำอำเภอสวี พอเรียนจบชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น ก็ศึกษาต่อชั้นประกาศนียบัตรวิชาชีพที่วิทยาลัยเกษตรกรรมในจังหวัด เมื่อเรียนจบแล้ว จึงเข้ากรุงเทพฯ เพื่อศึกษาต่อชั้นปริญญาตรีที่คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง ผมใช้เวลาเรียนและค้นหาตัวเองไปด้วยประมาณห้าปีครึ่งก็จบการศึกษา จากนั้นก็เริ่มทำงานที่บริษัทเอกชนแห่งหนึ่งพร้อมกับศึกษาต่อชั้นปริญญาโทที่คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ พอจบการศึกษาก็ไปทำงานที่สำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ ทำอยู่ที่นั่นประมาณสองปี ก็มาสอบเป็นอาจารย์ที่คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เมื่อสอบได้ ก็ประกอบอาชีพอาจารย์ตั้งแต่นั้นมาจนถึงตอนนี้ ปัจจุบันผมเป็นอาจารย์ประจำศูนย์กฎหมายมหาชน”

“เรื่องแรงบันดาลใจในการศึกษากฎหมายนั้น จริงๆ ก็ไม่ได้มีเหตุผลอะไรพิเศษ เพียงแต่ตอนที่ผมยังเป็นเด็ก พ่อผมเคยเปิดร้านขายหนังสือพิมพ์อยู่ช่วงหนึ่ง จึงทำให้ผมมีโอกาสอ่านข่าวสารต่างๆ ในหนังสือพิมพ์รวมถึงข่าวสารบ้านเมือง เลยทำให้มีความสนใจในเรื่องการบ้านการเมืองอยู่บ้าง เมื่อจะมาศึกษาต่อชั้นปริญญาตรี ผมคิดว่าที่คณะนิติศาสตร์แม้จะศึกษากันทางกฎหมายเป็นหลัก แต่ในหลายวิชาก็มีเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับการเมืองอยู่เหมือนกัน ดังนั้น ผมเลยตัดสินใจเลือกเรียนที่คณะนิติศาสตร์”

คำถาม (2) : ความสุขในการศึกษากฎหมาย และเหตุผลที่เลือกประกอบวิชาชีพอาจารย์

“ความสุขหรือขอพูดอีกอย่างว่าความไม่ค่อยทุกข์ในการศึกษากฎหมายของผม พูดโดยพื้นฐาน คือผมได้เรียนในสิ่งที่ผมชอบและสามารถตัดสินใจเลือกเรียนได้เอง คือครอบครัวของผม โดยเฉพาะพ่อกับแม่ ไม่เคยบังคับหรือกำหนดให้ผมต้องเรียนอะไรหรือเป็นอะไร แต่ให้ผมเลือกทางเดินชีวิตเอาเองรวมไปถึงการเรียนด้วย เมื่อกฎหมายเป็นสิ่งที่ผมเลือกเรียนเองและผมเองก็ชอบ ในแง่นี้ การศึกษากฎหมายของผมจึงไม่ค่อยทุกข์กับเรื่องคณะฯ ที่เรียน ส่วนเรื่องอื่นที่อาจติดๆ ขัดๆ บ้าง ก็เป็นอีกเรื่องหนึ่งซึ่งต้องปรับตัวแก้ไขกันไปตามเหตุตามสภาพ”

“สำหรับความมุ่งหมายในการเรียนกฎหมายนั้น ตอนแรกคิดว่าเมื่อจบการศึกษาแล้ว ก็คงจะไปสอบเป็นผู้พิพากษา หรือไม่อย่างนั้นก็อาจไปทำงานทางการเมือง แต่ต่อมาเมื่อผมเรียนอยู่ในชั้นปีที่สอง พอดีว่าผมได้อ่านหนังสือหลากหลายมากขึ้นทั้งในด้านการเมือง การปกครอง ปรัชญา ศาสนา ฯลฯ เลยทำให้มีคำถามหลายอย่างเกี่ยวกับสภาพสังคมไทยและจุดมุ่งหมายจริงๆ ในชีวิตของตัวเอง เมื่อคิดไปคิดมา หลังจากพบว่าตัวผมเองเป็นชอบคิด ชอบถาม ชอบแลกเปลี่ยนความเห็น ก็เริ่มเห็นว่าตัวเองคงไม่เหมาะที่จะไปสอบเป็นผู้พิพากษาแล้วล่ะ แต่น่าจะไปทำงานเป็นอาจารย์สอนหนังสือมากกว่า จึงเปลี่ยนความคิดเป็นอยากเป็นอาจารย์สอนหนังสือตั้งแต่ตอนนั้น และเริ่มวางแผนชีวิตตัวเองว่าจะต้องทำอย่างไรบ้างเพื่อให้ตัวเองสามารถเป็นอาจารย์สอนหนังสือในมหาวิทยาลัยได้”

คำถาม (3) : กิจกรรมและงานอดิเรกระหว่างศึกษา และเทคนิคการบริหารจัดการเวลาระหว่างการเรียนและการใช้ชีวิต

“ตอนเรียนชั้นปริญญาตรี ผมก็ทำกิจกรรมในมหาวิทยาลัยอยู่บ้าง ส่วนใหญ่ก็ช่วยเหลืองานซุ้มหรือโต๊ะของนักศึกษาที่ผมนั่งประจำอยู่ เป็นกิจกรรมพื้นๆ ส่วนกิจกรรมอื่นนอกมหาวิทยาลัย ผมก็เล่นดนตรีกับเพื่อนๆ ทั้งแบบสมัครเล่นและแบบอาชีพแล้วแต่โอกาส และก็มีบ้างที่รุ่นพี่ชวนไปเล่นเป็นตัวประกอบในหนังหรือละครทีวี”

“สำหรับการจัดการเวลาเรียนกับการใช้ชีวิตนั้น ตอนเรียนปริญญาตรีชั้นปีที่หนึ่งกับปีที่สอง ผมก็ไม่ได้มีเทคนิคอะไรพิเศษ เวลาเรียนก็เรียน เวลาพักก็พัก ไม่ค่อยมีปัญหาเรื่องการจัดสมดุลของชีวิต อย่างไรก็ตาม หลังจากที่ผมมีโอกาสได้อ่านหนังสือหลากหลายมากขึ้นอย่างที่ได้บอกไปแล้ว นอกจากจะทำให้ผมเปลี่ยนความคิดจากอยากสอบเป็นผู้พิพากษามาเป็นอยากทำงานเป็นอาจารย์สอนหนังสือแล้ว ก็ยังทำให้ผมคิดหาคำตอบเกี่ยวกับจุดมุ่งหมายของชีวิตผมด้วย ผมเลยหยุดเรียนหนังสือชั่วคราวประมาณสองปี คือลงทะเบียนเรียน แต่ไม่ได้ไปสอบ แล้วเอาเวลาช่วงนั้นไปหาความหมายของชีวิต ผมอ่านหนังสือต่างๆ ที่ไม่ใช่ตำรากฎหมาย ไปฟังสัมมนาในที่ต่างๆ เดินทางไปตามสถานที่ต่างๆ ช่วงนี้การจัดการชีวิตระหว่างการเรียนกับการใช้ชีวิตเลยไม่มีความสมดุล เพราะใช้เวลาเกือบทั้งหมดไปกับการใช้ชีวิต ได้มาจัดการกับชีวิตการเรียนอีกครั้ง ก็เมื่อผมตัดสินใจกลับมาเรียนหนังสือต่อเพราะแม่ผมได้ล้มป่วยด้วยโรคมะเร็ง ซึ่งช่วงนี้ผมก็เรียนหนังสืออย่างเดียว แทบจะไม่ได้ใช้ชีวิตแบบก่อนๆ สรุปว่าเรื่องการจัดการเวลาเรียนกับการใช้ชีวิตของผม บางช่วงก็สมดุล บางช่วงก็ไม่สมดุล แล้วแต่สถานการณ์ ยังไงก็ตาม ถ้าใครสามารถจัดการชีวิตทั้งเรื่องการเรียนและการใช้ชีวิตให้สมดุลกันได้ ก็คงดีมากครับ”